Friday 4 March 2016

ZORAM NI 2016

Zoram Ni pual a MZP bautsaih Painting Competition hlimthla
Mizote hun kal tawh thlir leta a hnam pumpuia kan tawrhna ni rapthlak ber leh, pawisawiloten nunna tam tak an hlohna leh kuttualleichhama mi tam tak awm takna te, In leh lo, buh leh bal tam tak kan ralna ni 5th March 1966 champha chu a tum rukna atan vawiin march ni 5, 2016(Inrinni) hian hman a ni leh ta a. India sorkarin Armed Force Special Power Act 1958, Mizorama a hman mek bawhchhiain a hmanraw neih that ber zinga mi Jet Fighter hmangin Mizoram hmun hrang hrang meivapah a rawn chantir ta a nih kha.
Khawvel hnam hrang hrangte hian an hnam nuna thil thleng chhinchhiahtlakte chu a chhe zawng a ni emaw, a tha zawng emaw an ngai pawimawh hle thin a, chu ni chu thinlung lama hnam tanrualna leh inpumpek tharna ni atan an hmang hlauh thin a. Chutiang bawkin keini Mizote pawh hian kha March ni 5, 1966 kha Zofate Jerusalem, Aizawl mai bakah khaw tam tak India sorkarin thapui thawha Jet Fighter leh bomb hmang meuha a beihna ni anih avangin hriat reng hi Zofa, thangtharte bat a ni.
Japan tan chuan Indopui 2-na a America-in Hiroshima a Atom Bomb a thlak ni August 6 1945 kha an thil thleng rapthlak ber a ni. Nagasaki-ah August 9-ah Atom Bomb kha thlak leh mahse a hmasa hi an tlawm in tanna ni a ni a. He ni hi inhuatna ni a hmang lovin World Peace Day-ah an hmang hlauh a, baloon lian pui pui chhuahin, baloon-a remna leh muanna thuchah in ziak hmangin khawvel muanna atan tawngtaina ni atan an hmang thin a. He ni ah hian an hnam tana martarte zahna uar takin an lantir a, an hnam inpumkhatna ni, an ram ni serh pawimawh atan an hmang thin a ni.

Taiwan ram ni serh pawimawh chu Febraury 28 a ni. Mao Tsetung-a pawl Communist ten Main Land China atanga Chiang Kaisheka pawl, Coumintang Party te an um chhuah khan Formosa ah (tuna Taiwan) an lut a, Taiwanese ho chu hneh takin an awp bet ta a ni. Kuomintang sipaiin Hawker nu pakhat hnute a deh avanga buaina kal zelah Taiwanese civil mite’n lungawiloh lantir nana kawng an zawh lai chu February 28, 1947 khan Kuomintang sipaiten kapin, mi 25,000 zet an kap hlum a, chu ni chu an ram history-a ni thleng rapthlak ber pakhat a ni. Chinese-in rei tak an awp hnuah tun hnaiah Taiwanese tan sorkarna an chang ta a, Kuomintang (Chinese) Party chunga an ram ni serh pawimawh, hnam inpumkhatna ni ah an hmang ta a ni. Museum lian tak an sa a, an buai lai chanchin leh ni chu inhrilh hre zelin Unity Day ah an hmang ta hlauh a ni.

Khawvela terrorist pawl lian Al Qaida te’n USA a World Trade Centre, an beih ni September 9, 2001 chu USA tan ni rapthlak a ni a, kum tin 9/11 tiin urhsun taka serh a ni ta a, khawvelin an sawisel ngai lo.

British-in India a awp lai, April ni13, 1919 khan Brig. General Reginal Dyer-a’n Amritsar mipuite chunga a thil tih rapthlak tak, India-in a la theihnghilh loh chu India history zirtute tan hriat ngei ngei tul a ni a, Jallianwalla Bagh Masacre tiin India rilru ah leh khawvel thinlungah hriat reng a la hlawh a ni.
Khawvel Indopui II-na lai khan Japan sipaite’n Korea nula 2,00,000 zet an pawngsual a, chu thil thleng chu Korean mipui te’n an theihnghilh thei lo. South Korea rama hmeichhe dikna chanvo humhalhtu pawl War & Womens Human Right Museum chuan ngaihdam dil tura Japan sorkar phutin kum 1992 January ni 8 atang khan Seoul khawpui laili taka ding Japan Embassy kawtah lungawilohna lantirin darkhat leh a chanve chhung an pungkhawm thin a. Japan sorkarin ngaihdam a dil hma chuan Nilaini apiangin dinkhawm zel an tum nghe nghe a ni.

Mizote’n kan Ni serh pawimawh chu Krismas, Kumthar Ni leh Good Friday te an ni. He’ng Ni te hi serh tur chu a ni ngei a. Amaherawhchu, heng Ni te hi Mizo hnam bil tan inkaihhnawihna bul nei an ni hran lo. Chapchar Kut, YMA Day, MHIP Day, MUP Day te nei mah i la, Mizo hnam pumpui min huap tak tak thei hek lo.

ZORAM NI HMAN A NI:
Mizote hun kal tawh thlir leta a hnam pumpuia kan tawrhna ni rapthlak ber leh, pawisawiloten nunna tam tak an hlohna leh kuttualleichhama mi tam tak awm takna te, In leh lo, buh leh bal tam tak kan ralna ni 5th March 1966 champha chu hman a ni.

March Ni 5, 1966-a Jet Fighter-in Mizoram a bomb ni chuan Mizote khawpui ber, Zofate Jerusalem hi luahtu awm lovin meivapah changin rukru leh suamhmangte pukah a chang hman hial a, thlabarnain Mizoram pum a tuam a, he ni lungchhiatthlak tak hi Zofate hian kan theihnghilh dawn lo a ni.

Lungrual tak leh puithu taka he ni kan serh a, thi leh hliam tuarte zahna kan entira, hnam chhantute chawimawina ni atan kan hman thin chuan inpumkhatna ni, Pathian auhna ni ah kan hmang thei ngei ang a, India pawhin min hrethiam ngei bawk ang.

He ni hman anih avanga inhriatthiam lohna leh innghirnghona Mizote zingah Organising Committee chuan a awm a phal lova, he tawrhna rapthlak tak hriat rengna ni hian inpumkhatna tha zawkte, tumruhna leh taimakna tharte, Mizo hnamin hma a sawnna tura inpek tharna ni ah te hman nise a duh tak zet a. In rem thei lo te inremna ni atan te, Mizo leh Mizo inkara inhmangaihna lantirna ni atan hman nise a duh takzet a ni.

Thangtharte hian ‘nuamsa taka remna leh muanna hi thleng kan nih loh thu leh, zum leh hriam, silai mu kara Pathian kaihhruaina hnuaia thleng kan ni’ tih hi hre reng se a duh a ni.

He ni hi urhsun taka hman a, hun lo kal tura hman leh zel turah pawh Mizo zawng zawng kan leng vek a, midang huat rem a ti lova, chhungkaw tin pawh inngeih tlang taka awm a, thinlung thar nen hmang vek turin MZP chuan thinlung takin a chah tak zet zet a ni.

Issued by Mizo Zirlai Pawl(MZP)
General Headquareters: Aizawl


No comments:

Post a Comment